Với đề tài "Gia Đình Sống Đức Tin"
Hamburg – Tháng 10.2013 | Từ nhiều năm nay TAM
NHẬT TĨNH TÂM (TNTT) được tổ chức vào đầu tháng 10 cho Cộng Đoàn
Công Giáo Hamburg và vùng Bắc Đức đã trở thành một truyền thống quan trọng
trong lịch trình những ngày lễ của Cộng Đoàn.
Ngay từ bài giảng đầu tiên, theo tinh thần của bài Phúc Âm
cha đã khéo léo đưa dẫn mọi người vào đề tài chính qua cuộc đời của Thánh
Phanxicô. Trong mỗi Thánh Lễ, chiều thứ sáu và sáng thứ bảy, cha cũng không
quên dành một vài câu ngắn gọn bằng tiếng Đức để tóm tắt và giải thích về Phúc
Âm cho các cháu Thiếu Niên và Thiếu Nhi để giúp các cháu sốt sắng hơn trong khi
tham dự Bàn Tiệc Thánh.
Sau ít phút giải lao, mọi người được mời gọi thinh lặng để
bắt đầu cuộc Tĩnh Tâm. Trước khi vào đề tài chính, cha cẩn thận giải nghĩa và
phân tích tĩnh tâm & tỉnh tâm bằng cách dùng cả tiếng Việt và tiếng Đức để
giúp mọi người hiểu rõ hơn về những từ ngữ này. Tóm tắt: Tĩnh tâm bao gồm sự
tỉnh thức và thịnh lặng, mở rộng tâm hồn để đón nhận những gì Chúa muốn nói với
mình; tập và cố gắng thực hiện những đìều học được hay cảm nhận được trong sự
quyết tâm liên lỉ. Có như thế Tĩnh Tâm mới đem lại lợi ích thiêng liêng cho con
người.
Đề tài chính được chia làm 3 phần: Gia đình - Sống - Đức Tin.
Trong tiếng nhạc réo rắt từ đĩa CD, với những lời nguyện cầu
cha Dũng tha thiết xin mọi người lắng đọng tâm tư, trở về với hiện tại. Dù hiện
tại đôi khi chỉ là bể khổ đau, thất vọng, chất chứa những buồn nản, chua cay,
nuối tiếc... Nhưng, phải trở về với hiện tại để cảm nhận những gì đang xảy ra,
những gì mình đang sống, đang có và nơi chốn mình đang hiện diện để rồi tự hỏi:
TÔI LÀ AI?
* Tôi từ đâu tới?
* Tôi sống để làm gì?
* Chết tôi đi về đâu?
Trong câu hỏi: Tôi là ai? đưa đến suy tư về gia
đình. Gia đình là một tập hợp giữa những người cùng chung sống, một cộng đoàn
nhỏ được tạo lập và kết hiệp với nhau trong tình yêu.
Trong sách Sáng Thế Ký, Chúa dựng nên Adam: con
người (ý nghĩa của từ ngữ Hy Lạp), Eva: sự sống dậy, sự linh động
(cũng theo từ ngữ Hy Lạp). Chúa chúc phúc cho họ và trao ban cho con người
nhiệm vụ hiệp thông với Chúa trong công việc tiếp tục tạo lập vũ trụ trong kế
hoạch của Thiên Chúa. Gia đình là môi trường truyền sinh, nuôi dưỡng và giáo
dục con cái. Gia đình là môi trường giáo dục tinh thần rất cần thiết trong sự
phát triển con người. Về lãnh vực tôn giáo thì gia đình là môi trường giáo dục
về đức tin rất quan trọng .
Qua cách hướng dẫn mới mẻ bằng 3 hình tròn đan vào nhau,
giúp chúng ta thấu hiểu về sự hình thành tâm lý mỗi người do 3 yếu tố: Gia
Đình - Xã Hội - Tôn Giáo.
GIA ĐÌNH: Mỗi
người đều chịu ảnh hưởng của những phong tục, tập quán, cách sống sự suy nghĩ,
giáo dục của cha mẹ (gia đình, gia tộc); tình trạng kinh tế: giàu có hay nghèo
nàn; trí thức hay đơn sơ, hiền lành; thật thà hay khôn khéo, giả dối; đạo đức
hay chểnh mảng; khôn ngoan, chăm chỉ hay lười biếng, gian trá. v.v…
XÃ HỘI: Gia
đình lại chịu ảnh hưởng của môi trường sống trong xã hội, xã hội tự do, an ninh
hay bị đàn áp, loạn lạc, bất ổn; văn minh, tiến bộ hay nghèo nàn, chậm tiến, cổ
hủ… Và gia đình còn chịu ảnh hưởng của phong tục tập quán địa phương, thành
phố, làng mạc, v.v… Những điều kiện trên, khi sinh ra, mỗi người đều phải chấp
nhận, không có sự chọn lựa, xem ra như đó là một sự áp đặt, miễn cưỡng.
TÔN GIÁO: Một
yếu tố nữa rất quan trọng trong sự hình thành của mỗi người là yếu tố tôn giáo,
khi cha mẹ ý thức được sự quan trọng trong việc giáo dục con cái, vì con cái đã
được hấp thụ đức tin từ khi được tượng thai trong lòng mẹ, thí dụ cha mẹ hiến
dâng con mình cho Chúa, cho Đức Mẹ… Khi được sinh ra và lớn lên thì chính gia
đình là ngôi trường đầu tiên dạy cho con ý thức mình là con Thiên Chúa và mình
được tạo dựng nên có hồn, xác, trí khôn. Gia đình là môi trường tinh thần rất
cần thiết ươm trồng và nuôi dưỡng Đức Tin cho con cháu: “Đức tin của con
đã cứu chữa con„ (Mc 5:34). Chúa Giêsu thường nói câu này khi Ngài
cứu chữa những người đến cầu xin Ngài. Vì thế trong cuộc sống nếu có bị vấp ngã
vì sự khổ đau, thất vọng chất chồng thì nền đất chính là nền tảng của gia đình
và lệ thuộc vào luật lệ của Chúa, của xã hội, sẽ đỡ nâng và vực chúng ta đứng
dậy để tiếp tục cuộc hành trình của kiếp làm người.
TÌNH YÊU: Tình
yêu là yếu tố tối cần thiết để lập nên một gia đình. Thế nhưng mỗi người cần
phải ý thức và hiểu rõ về tình yêu. Điều này cần phải có sự thành thật tuyệt
đối với nhau vì tình yêu cũng có nhiều loại, như ĐGH Bênêđictô VI đã phân tích
trong Thông Điệp "Thiên Chúa là Tình Yêu" (Deus caritas est - 2005),
Ngài nói có 3 loại tình yêu: Eros: Tình yêu có tính cách nhục dục và
xác thịt - Philia: Tình yêu kết thân có tính cách tình bạn - Agape: Tình
yêu bác ái có tính cách dâng hiến và hy sinh.Tình yêu trong cuộc sống phối ngẫu
bao gồm 3 đặc tính như trên. Nếu người ta không ý thức, không thành thật
với người khác và với chính mình mà chỉ lợi dụng danh từ tình yêu để chiếm đoạt
hay đòi hỏi người phối ngẫu phải đáp ứng những ý muốn của mình thì gia đình sẽ
gặp rất nhiều khó khăn, xung đột và rất thường đi đến chỗ tan vỡ.
SỐNG: Có khi
nào chúng ta tự hỏi: Sống là gì? Một câu hỏi xem ra rất đơn giản nhưng không
thể có được câu trả lời rõ ràng, dứt khoát, vì sống có rất nhiều khía cạnh
không thể nói hết được. Vì thế chúng ta phải luôn luôn cầu xin Chúa Thánh Thần
ban cho mình sự tỉnh thức để sống cho tình yêu, vì tình yêu và chết
cho tình yêu (tình yêu của Chúa Kitô). Tỉnh thức để đừng bị rơi vào sự
quên lãng những điều cần thiết, thí dụ như hơi thở. Hơi thở tối cần
thiết cho sự sống nhưng thử hỏi có mấy ai thường nghĩ đến và cám ơn Đấng đã tạo
dựng nên những yếu tố quan trọng này (không khí, khí quản, v..v...)
Cũng quan trọng như vậy là sự tôn trọng lẫn nhau giữa
con người với con người, giữa những người trong gia đình, trong cộng đoàn, hay
xã hội. Thiếu sự tôn trọng lẫn nhau, gia đình sẽ gặp rất nhiều khó khăn hay nói
đúng hơn, sự tôn trọng lẫn nhau là yếu tố rất quan trọng trong sự tồn tại của
gia đình, cộng đoàn hay xã hội.
Đời sống của con người luôn luôn là cuộc hành trình như một
chiếc thuyền trên giòng sông, trên biển cả, phải có ý chí (ý của Thiên Chúa) và
một đích điểm để tới (Thiên Chúa). Trong cuộc hành trình của cuộc sống phát
sinh ra sự tranh chấp, kiêu căng, ghen tị, v.v…, đó là bẩy mối tội đầu.
Tội kéo chúng ta xa Thiên Chúa, ra khỏi tình yêu của Ngài. Vì thế chúng ta phải
luôn luôn ý thức để tránh những tư tưởng, hành động xấu làm chúng ta xa rời
tình yêu của Chúa.
Trong cuộc sống con người cũng luôn luôn phải chiến đấu,
chiến đấu với chính mình (những thói hư, tật xấu), chiến đấu với thế gian
(những trào lưu xã hội), với ma quỷ (cám dỗ) và vì thế cuộc sống luôn căng
thẳng. Cha cũng nhắc nhở và giúp mọi người cầu nguyện với Thánh Gia Nagiarét
cho gia đình của mình được noi gương cách sống, thể hiện đức tin và tình yêu
mến lẫn nhau qua Chúa Giêsu, Đức Mẹ và Thánh Cả Giuse bằng cuộc sống với Chúa,
vì Chúa và cho Chúa và như vậy cuộc sống của gia đình nói chung và mỗi người,
nói riêng sẽ có được sự cân bằng trong sự tương quan với tha nhân và với Thiên
Chúa. Xin Mẹ Maria trong tháng Mân Côi giúp chúng ta sống theo những điều Mẹ đã
dạy là Cải Thiện Đời Sống, Lần Hạt Mân Côi và Tôn Sùng Trái Tim Mẹ để gia đình
được Bình An, Hạnh Phúc và đầy tràn Tình Yêu của Chúa.
ĐỨC TIN - Khi
chết rồi tôi đi về đâu?
Trong câu chuyện tạo dựng đất trời, Chúa dựng nên con người
(Adam) từ bùn đất rồi Ngài thổi hơi vào thành sinh vật (St 2:7). Hơi thở là sự
sống Chúa ban; hơi thở là thần khí của Chúa. Cuộc đời luôn luôn có sự chia
cách, từ giã theo từng giai đoạn trong cuộc sống. Cho đến khi thở hơi cuối cùng
là ta trả lại sự sống cho Chúa, ta trở về với Chúa, về với Đấng đã tạo dựng nên
ta. Khi chết là ta được cứu rỗi vì Chúa đã phán: “Thầy ra đi để dọn chỗ cho chúng con để Thầy ở đâu thì chúng con
cũng ở đó“ (Gioan 13:2-3).
Đức Tin là một sự xác tín, một sự gì thật chắc chắn, không
thay đổi hay lung lay được. Đức tin cũng như tình yêu là những sự kiện rất trừu
tượng, không thể giải thích, cắt nghĩa, phân tích hay thấy được mà chỉ có những
biểu tượng để biểu lộ, bày tỏ đức tin mà thôi. Chẳng hạn như khi tham dự Thánh
Lễ để chúng ta cảm nhận Chúa yêu thương chúng ta trước khi chúng ta biết Chúa.
Các Bí Tích là cách Chúa biểu lộ tình yêu của Ngài dành cho chúng ta, v.v… Và
khi chúng ta đọc Kinh Thánh, chiêm niệm và cầu nguyện trong tâm tình chúc tụng,
cảm tạ hay cầu xin là lúc chúng ta biểu lộ đức tin của mình.
Qua cách cắt nghĩa những từ ngữ La Tinh trong Kinh Thánh cha
cho mọi người hiểu rõ về cách sống cửa người tín hữu qua 4 cách: cầu nguyện (Liturgia); việc lành thánh
(Diakonia); tử đạo, dấn thân (Martyria)
và cộng đoàn, cuộc sống chung với những
người khác (Koinonia). Cha cũng
khuyến khích và căn dặn các phụ huynh nên tập thói quen chúc lành cho con cháu
mỗi buổi tối trước khi chúng đi ngủ hay khi bắt đầu một ngày mới hay một công
việc gì, vì lời chúc lành không chỉ đơn giản là những lời chúc nhưng là phúc lành
của Chúa vì Chúa luôn hiện diện và chúc lành cho chúng ta.
Kết Luận: cuộc
sống của con người luôn luôn là sự kiếm tìm, tìm kiếm sự an vui, bình an và
chúng ta sẽ chỉ tìm được sự Bình An khi ta trở về với Chúa. Khi ta ngừng lại để
sống cho tình yêu; Đó là Tình Yêu Của Thiên Chúa.
Phần chia sẻ và giải đáp thắc mắc cũng được mọi người tham
gia rất hào hứng bằng cách đóng góp ý kiến, suy nghĩ của mình cho những câu
hỏi, thắc mắc được nêu lên. Cuối cùng cha đúc kết và giải thích thêm để làm
sáng tỏ vấn đề.
Những ngày tĩnh tâm năm nay có nhiều nét rất đặc biệt. Với
phương pháp hướng dẫn mới mẻ, lồng trong những giòng nhạc là những lời dẫn nhập
tha thiết, thâm sâu, cha đã giúp người nghe dễ dàng lắng đọng tâm hồn, cảm nhận
được những tư tưởng, triết lý cao siêu một cách sốt sáng, vui tươi, nhẹ nhàng.
Mọi người đều cảm thấy luyến tiếc vì thời gian qua quá nhanh.
Sau cùng cha cũng mời gọi mọi người cố gắng tham dự giờ chầu
Thánh Thể vào buổi tối thứ bảy để cảm nhận sự găp gỡ Chúa Giêsu trong Bí Tích
Tình Yêu này. Sau khi cử hành những nghi thức của giờ chầu, cha mời gọi mọi
người mở rộng tâm hồn qua những lời dẫn nhập rất cảm động hòa theo những
dòng nhạc với những cung điệu khác nhau để cảm nhận sự hiện diện của Chúa. Cha
kêu gọi mọi người lắng đọng tâm hồn lần lượt lên đứng trước cung thánh và cha
đặt mặt nhật trên đầu mỗi người để cảm nhận tình Chúa yêu thương. Thật cảm động
khi được cảm nhận sự gần gũi với Thiên Chúa, bất giác trong thâm tâm tôi phát
ra lời cầu nguyện của người con hoang đàng: “Lạy cha, con đã lỗi phạm với Trời và với Cha, con không xứng đáng được
gọi là con Cha nữa. Xin Cha đối xử với con như người tôi tớ“ (Lc
15:18-19).
Lúc đó tôi nghe có tiếng thì thầm: “Hỡi con, con là đứa con yêu dấu của Cha, Cha đã dựng nên con theo
hình ảnh Cha và mỗi một người trong các con là người duy nhất Cha đã dựng nên.
Cha yêu quý con vô cùng. Con hãy suy: vì con, Cha đã bỏ tất cả mọi sự: sự vinh
quang Thiên Đàng, bản tính cao trọng toàn năng, toàn hữu của Thiên Chúa để mặc
lấy xác phàm, sống như con và rồi chết đau thương nhục nhã nhất cũng chỉ vì
con. Con ơi! hãy suy nghĩ và ghi khắc trong tim con tình yêu vô tận Cha dành
cho con: Bây giờ, Cha vẫn chờ đợi các con từng giây, từng phút trong Phép Thánh
Thể. Hãy để Cha yêu con, hãy chấp nhận tình yêu của Cha, hãy để trái tim con
hòa nhịp với trái tim Cha và con sẽ tìm được sự Bình An trong tâm hồn. Hãy nhớ
lại những biến cố đã xảy ra trong cuộc đời con, lúc nào Cha cũng luôn hiện diện
để nâng đỡ, ủi an con trong những cách thế xem ra rất tự nhiên, thí dụ qua sự
giúp đỡ, ủi an của những người Cha gởi đến với con“.
Nếu có một người yêu tôi mà tìm mọi cách, hy sinh mọi sự để
ở gần tôi mà tôi lại lãnh đạm với họ thì thật là sự tệ bạc vô cùng. Mà đây một
vì Thiên Chúa toàn năng, cao trọng vô cùng, trí khôn con người không thể suy
thấu được lại làm hết mọi sự để chứng tỏ tình yêu Ngài dành cho tôi thì thật là
một niềm hạnh phúc không thể nào diễn tả được. Một cảm giác êm đềm, thiết tha
bao phủ tâm hồn tôi, cho đến bây giờ khi viết những dòng chữ này tôi vẫn còn
được hưởng được sự êm dịu ấy.
Tôi cũng được nghe nhiều người chia sẻ những cảm nhận sâu xa
về tình yêu cao vời của Chúa Giêsu. Có những bác lớn tuổi đã kể là chưa bao giờ
được tham dự một buổi chầu Thánh Thể cảm động và linh thánh như vậy. Số người
tham dự rất đông hơn 100 người, mặc dầu đã khá trễ vì lý do phải chờ Thánh Lễ
chiều thứ bảy của giáo xứ Đức kết thúc. Dù trời đã khuya, ai nấy ra về trong sự
phấn khởi, hân hoan vì những Hồng Ân đã lãnh nhận.
Xin cám ơn cha Dũng đã dành rất nhiều thời giờ và cố gắng để
soạn, giải thích và hướng dẫn Cộng Đoàn một cuộc tĩnh tâm thật xúc tích, đem
lại rất nhiều lợi ích cho tâm hồn. Mặc dù cha rất bận rộn vì công việc mục vụ
cho 3 giáo xứ Đức với 7 ngàn giáo dân. Ngoài ra cha còn sinh hoạt với giới trẻ,
hướng dẫn tâm linh cho họ và những giáo dân VN trong những vùng gần chỗ cha cư
ngụ, và cha sẽ còn đón nhận thêm 3 giáo xứ nữa với số giáo dân tổng cộng
lên tới 15 ngàn người trong năm 2015 như cha đã chia sẻ. Dù vậy chúng con
rất ước mong lần Tĩnh Tâm năm 2014 sẽ được gặp, sống với cha để được hướng dẫn
đến với Chúa qua những phương pháp tĩnh tâm mới mẻ, linh động này. Xin Thiên
Chúa nhân từ tuôn đổ muôn Ơn Thánh trên cha để cha luôn hăng hái trên con đường
rao truyền chân lý Phúc Âm cho mọi người.
Chúng ta cũng không quên cám ơn Cha Tuyên Úy đã luôn luôn cố gắng
mời các Linh mục đến hướng dẫn tĩnh tâm cho cộng đoàn từ nhiều năm nay. Mỗi vị đều có
những phương pháp khác nhau, và vì tình yêu thương đã đem hết khả năng, thiện
chí để giúp cộng đoàn Dân Chúa để đời sống thiêng liêng mỗi ngày một tốt đẹp
hơn, giúp mọi người đạt được mục đích quan trọng là kết hợp với nhau trong tình
yêu của Thiên Chúa. Vì tất cả chúng ta là con cái trong gia đình của Chúa là
Giáo Hội, để mai này được hiệp nhất với nhau trên Thiên Đàng. Đó là mục đích
duy nhất, quan trọng cho cuộc đời của mỗi người.
Vì cha Dũng phải trở về sáng sớm Chúa Nhật để kịp tham dự
Tuần Cấm Phòng dành cho các Linh Mục trong giáo phận, nên cha TU đã dùng thời
gian này để chia sẻ và trình bày đề tài: “Sống đức tin qua những hình ảnh ở quê
nhà“ với sự tham dự của cha Cựu T.U Nguyễn Trung Điểm, các Soeur
dòng Mến Thánh Giá và các chị trong phái đoàn. Qua hình ảnh cụ thể cha đem lại
rất nhiều điều mới mẻ, những suy tư về cuộc sống Đạo, sống Đức Tin của những
người kém may mắn hơn chúng ta nơi quê nhà. Gương yêu thương, phục vụ những
người bệnh phong tại Bắc Ninh của Soeur Xuân đã dành suốt cuộc đời để săn sóc,
yêu thương, xoa dịu những đau khổ chất chồng của những người bị xã hội xa lánh,
bỏ rơi. Từ khi còn là một cô gái rất trẻ, bây giờ đã trở thành một người gần
lục tuần, Soeur đã vượt qua bao khó khăn, thử thách để sống với lý tưởng là
phục vụ, yêu mến Chúa qua hình ảnh của những người bất hạnh nhất với căn bệnh
nguy hiểm. Soeur đã kín múc được sức mạnh suốt bao nhiêu năm dài đằng dẵng qua
việc chầu Thánh Thể lén lút mà Soeur được phép cất dấu Thánh Thể trong một tủ
đựng sách nhỏ trên căn gác ọp ẹp của ngôi nhà Soeur cư ngụ.
Hình ảnh của những ông, bà cụ già ốm yếu, gầy guộc với những
vết thương lở loét, tay chân bị cụt phải mang chân giả nhưng vẫn vui sống và
giữ vững niềm tin tưởng vào Chúa. Sự khao khát rước Mình Thánh Chúa của các cụ
đã đem lại cho tôi rất nhiều suy nghĩ. Trong sự cấm cách chặt chẽ, vô nhân của
chế độ Cộng Sản, chủ trương chủ nghĩa vô thần, vẫn có những vị Mục Tử,
điển hình như ĐHY Phanxico Xaviê Nguyễn Văn Thuận, Đức Cha Cosma Hoàng Văn Đạt,
cha Tuấn, các Soeur, các đệ tử, những người thiện nguyện... đã và đang dấn thân
âm thầm phục vụ những người xấu số để họ có được một chút an ủi, đỡ nâng.
Cha cũng đưa mọi người thăm viếng những thánh đường ở miền
Bắc VN đã được xây cất hơn 100 năm, đã bị tàn phá thời chiến tranh chống Pháp,
đến nay vẫn chưa được sửa chữa, hoặc những nhà nguyện bị bắt buộc phải đóng cửa
trong nhiều năm. Tuy nhiên, trong không khí giá lạnh cắt da của mùa Đông tại
Miền Bắc, giáo dân vẫn đến cầu nguyện hoặc tham dự Thánh Lễ ở ngoài sân. Cha
cho biết rất nhiều giáo dân, giáo xứ và cả giáo phận Đức đã giúp đỡ rất nhiều
trong chương trình cứu trợ và sửa chữa để giáo dân VN có nơi thờ phượng.
Nhìn những khuôn mặt rạng rỡ, suy tư, cung kính trong những
lúc người bệnh tật, nghèo khổ tham dự Thánh Lễ hay lúc được đặt tay ban phép
lành khiến tôi không khỏi xúc động và tự xét về cách sống đạo và đức tin của
mình. Thiết nghĩ, giữa những người giúp đỡ và những người đón nhận sự giúp đỡ -
chúng ta luôn bổ xung cho nhau trong tình yêu thương liên đới về vật chất và
tinh thần. Trao tặng nhau những kinh nghiệm, những cảm nhận về Đức Tin giữa
những người có khi suốt cuộc đời không có cơ hội gặp nhau. Ôi! Thật kỳ diệu và
cao cả khi mọi người đến với nhau trong sự liên kết của Thiên Chúa và chỉ có
tình yêu cao vời này thúc đẩy, con người chúng ta mới có thể cảm thông và chia
sẻ, yêu thương nhau chân thật mà thôi.
Kết thúc Tam Nhật Tĩnh Tâm 2013 là thánh lễ đồng tế mừng lễ
Bổn Mạng là Thánh Giuse Khang Tử Đạo vào lúc 14g. Nhà thờ chật người, Ca Đoàn
hát rất hay, đông gia đình trẻ và thiếu nhi tham dự. Sau đó là tiệc mừng Bổn
Mạng trong hội trường với những món ăn ngon do từng gia đình mang đến đóng góp
chung thành một bữa tiệc Cộng Đoàn. Tiệc vui được phụ họa với chương trình ca
nhạc Karaoke do các anh chị yêu văn nghệ trình diễn. Xin chân thành cảm tạ tất
cả cho những đôi tay phục vụ và dấn thân tổ chức 3 ngày Tĩnh Tâm cho chúng tôi.
Tĩnh Tâm Cộng Đoàn 2013 tại Hamburg
(Một Tham Dự Viên ghi
lại)
