"Chấm này nối tiếp chấm kia, ngàn vạn chấm thành một đường dài. Phút này nối tiếp phút kia, muôn triệu phút thành một đời sống. Chấm mỗi chấm cho đúng, đường sẽ đẹp. Sống mỗi phút cho tốt, đời sẽ thánh." (Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận)

Thượng Đế và khoa học


Trong lớp học, vị giáo sư triết học lên giọng:
 "Hãy để tôi giải thích vấn đề của khoa học đối với tôn giáo!"
Và ông yêu cầu một học sinh đứng lên.
- Em theo đạo Chúa?
- Thưa Thầy, vâng.
- Em tin vào Thượng đế?
- Tất nhiên.
- Thượng đế có tốt không?
- Chắc chắn là tốt.
- Có phải là Ngài toàn năng, có thể làm được mọi việc?
- Thưa vâng.
- Em là người tốt hay xấu?
- Kinh Thánh bảo là kẻ xấu.

Vị giáo sư cố ý cười, suy nghĩ chốc lát và bảo:
- "À ha! Kinh Thánh? Giả sử ở đây có người bệnh và em có thể chữa lành. Em có khả năng. Em có giúp anh ta không? Em có thử không?
- Thưa Thầy, em sẽ thử.
- Vậy em là người tốt.
- Em không có ý nói thế.
- Tại sao em lại không nói như thế?
- Nếu có thể, em sẽ giúp một người bệnh, tàn tật.
- Hầu hết chúng ta sẽ làm nếu có thể, nhưng Thượng đế thì không!

Cậu học trò không trả lời, và vị giáo sư tiếp tục.
- Em trai tôi là tín đồ đạo Chúa đã chết vì ung thư mặc dầu đã từng cầu nguyện xin Chúa Jesus cứu chữa...  Sao mà nói là Chúa Jesus tốt được? Em có thể trả lời được không?

Cậu học trò vẫn im lặng...

Vị giáo sư nói:
- Em không thể trả lời phải không?

Ông cầm lấy ly trên bàn nhấp môt ngụm nước tạo thời gian cho cậu học sinh bớt căng thẳng.

- Chúng ta bắt đầu trở lại. Thượng đế có tốt hay không?
- Dạ ... tốt!
- Quỷ Satan có tốt không?

Cậu học trò không ngại ngần:
- Không!
- Vậy Satan đến từ đâu?

Cậu học trò ngập ngừng:
- Từ Thượng đế?
- Đúng thế. Thượng đế tạo Satan. Em cho tôi biết có kẻ xấu ác trên thế giới này không?
- Dạ có.
- Kẻ xấu ác có khắp nơi. Và Thượng đế tạo mọi thứ, có đúng không?
- Dạ đúng.

Vị giáo sư tiếp tục:
- Vậy ai tạo ra kẻ xấu ác? Nếu Thượng đế tạo ra mọi vật, thì Ngài tạo ra kẻ xấu ác. Do bởi xấu ác hiện hữu, và theo nguyên lý "hành động định danh con người", vậy Thượng đế là kẻ xấu ác!

Cậu học trò lại không trả-lời.

- Có phải bệnh tật, vô đạo đức, hận thù và xấu xa hiện hữu trên cõi đời này?

Cậu học trò đứng im lúng túng:
- Thưa vâng!
- Vậy thì ai tạo ra chúng?

Cậu học trò lại không trả lời để vị giáo sư lập lại câu hỏi "Ai tạo ra chúng?". Vẫn không có câu trả lời. Đột nhiên vị thầy bước đến trước lớp học. Cả lớp như bị mê hoặc. Ông tiếp tục hỏi một học sinh khác:
- Hãy nói cho tôi nghe, em có tin vào đức Chúa không?
- Vâng, thưa Thầy, em tin.

Vị giáo sư ngừng bước:
 - Khoa học bảo em có ngũ giác quan dùng để xác định và quan sát thế giới xung quanh. Em đã thấy Chúa Jesus bao giờ chưa?
- Thưa Thầy, em chưa bao giờ thấy Ngài.
- Có bao giờ em cảm nhận được Chúa của em, nếm Chúa của em hay ngửi thấy Chúa của em? Có bao giờ em có những cảm giác nhận biết đức Chúa hay Thượng đế?
- Thưa Thầy, đáng tiếc là em không có.
- Em vẫn còn tin Chúa?
- Thưa vâng.
- Theo quy tắc những giao thức thể nghiệm, khả nghiệm, và chứng minh được, khoa học bảo Thượng đế không hiện hữu... Em nói như thế nào v điều đó?
- Không. Em chỉ có đức tin của em.
- Vâng. Đức tin. Và đó chính là vấn đề khoa học đã có đối với Thượng đế. Không có bằng chứng, chỉ có đức tin.

Cậu học trò đứng lặng lẽ một lúc, trước khi hỏi:
- Thưa Thầy, có cái gì là nhiệt không?
- Có.
- Và có cái gì là lạnh không?
- Vâng, có cả lạnh nữa em à .
- Thưa Thầy, không phải vậy!

Vị giáo sư quay nhìn vào mặt cậu học trò, tỏ vẻ thú vị. Cả lớp đột nhiên im lặng như tờ. Cậu học trò bắt đầu giải thích:
- Thầy có thể có rất nhiều nhiệt, thậm chí thêm nhiều nhiệt, siêu nhiệt, vô hạn nhiệt, nhiệt trắng, một chút nhiệt hay không nhiệt, nhưng chúng ta không có cái gì gọi là "lạnh". Ta có thể đạt xuống 458 độ F dưới zero, nhưng ta không thể xuống hơn thế nữa. Không có gì là "lạnh" hết; nếu không ta có thể đạt mức lạnh hơn độ thấp nhất là -458 độ F (-273°C, 0 kelvin - nhiệt độ zero tuyệt đối). Mọi thể vật có thể nghiên cứu được khi chúng có hay truyền được năng lượng. Ở độ zero tuyệt đối hoàn toàn vắng bóng nhiệt.
Thưa Thầy, Thầy có thấy "lạnh" chỉ là chữ ta dùng để diễn tả sự "vắng bóng nhiệt". Ta không thể đo lường "lạnh". Ta có thể đo lường nhiệt theo những đơn vị nhiệt vì nhiệt là năng lượng. "Lạnh" không phài là đối nghịch của nhiệt. Thưa Thầy, đó chỉ là vắng bóng nhiệt.

Cả lớp lặng im. Có cây bút rơi đâu đó, nghe như tiếng búa rơi.

- Thưa Thầy, còn "bóng tối"? Có cái gì là bóng tối không?

Vị giáo sư đáp lại không do dự:
- Có. Đêm là gì nếu đó không là bóng tối?
- Thầy lại sai lầm! Bóng tối không là một cái gì cả, chỉ là sự vắng mặt một cái gì đó. Có thể Thầy có ánh sáng yếu, bình thường, ánh sáng mạnh, ánh sáng nháy. Nhưng nếu ánh sáng không liên tục, Thầy chẳng có gì hết và phải chăng đó được gọi là bóng tối? Và nếu thế, Thầy có thể làm bóng tối tối hơn, Thầy có thể làm được vậy hay không?

Vị giáo sư bắt đầu nở nụ cười với cậu học trò trước mặt. Đây hẳn sẽ là một học kỳ tốt đẹp.

- Người bạn trẻ, em muốn nói đến điều gì?
- Vâng thưa Thầy, điều em muốn nói là: Tiền đề triết học Thầy khởi xuất là sai lầm, và kết luận của Thầy cũng thiếu sót.

Lần này, nét mặt của vị giáo sư không che giấu được sự ngạc nhiên:
- Sai lầm? Em có thể giải thích được không?
- Thầy đang tạo một tiền đề có hai mặt. Thầy tranh luận rằng, có sự sống và rồi có sự chết; một Thượng đế tốt và một Thượng đế xấu. Thầy đang có khái niệm về Thượng đế như là một thứ gì hữu hạn, là một thứ gì ta có thể đo đạc. Thưa Thầy, thậm chí khoa học không thể giải thích một ý nghĩ. Người ta dùng điện và từ, nhưng chưa bao giờ thấy, không hoàn toàn hiểu được đầy đủ. Xem cái chết như là đối nghịch với sống là không hiểu gì hết! Thực ra cái chết không thể hiện hữu như một tồn tại độc lập. Chết không đối nghịch với sống, chỉ là vắng bóng sự sống! Bây giờ Thầy cho em biết, có phải Thầy dạy học trò rằng chúng "tiến hóa" từ loài khỉ?
- Người bạn trẻ ơi, nếu em đề cập đến quá trình tiến hóa thiên nhiên. Vâng, tất nhiên tôi đã dạy như thế.
- Có bao giờ Thầy dùng đôi mắt quan sát sự tiến hóa?

Vị giáo sư bắt đầu lắc đầu, vẫn cười mỉm như nhận ra cuộc tranh luận sẽ như thế nào. Thật là một học kỳ tốt đẹp.

- Do bởi không một ai quan sát được quá trình tiến hóa và lại càng không minh chứng được nó đang tiếp diễn, sao Thầy không dạy những quan điểm của Thầy? Phải chăng giờ đây Thầy chẳng là một khoa học gia, mà là một người thuyết giáo?

Cả lớp học náo động. Người học trò vẫn im lặng cho đến khi sự ồn ào lắng xuống.

- Để tiếp nối vấn đề Thầy đã đặt ra cho bạn kia, em xin đưa một thí dụ để rõ ý của em.

Người học trò nhìn quanh lớp:
- Có ai trong các bạn đã từng nhìn thấy bộ não của Thầy?

Cả lớp bật vang tiếng cười.

- Có ai trong các bạn đã từng nghe bộ não của Thầy? Cảm nhận bộ não của Thầy, rờ mó và ngửi bộ não của Thầy? Chẳng thấy có ai làm vậy cả. Vậy thì, theo quy tắc những giao thức thể nghiệm, khả nghiệm, và chứng minh được thì Thầy không có bộ não. Thưa Thầy, em vẫn với một lòng tôn kính. Nếu khoa học bảo Thầy không có bộ não, làm sao chúng em có thể tin vào các bài giảng của Thầy?

Giờ thì cả lớp lặng yên. Vị giáo sư chỉ nhìn chăm chăm học trò, khuôn mặt khó hiểu. Cuối cùng, tưởng chừng như vô tận, vị Thầy già trả lời:
- Tôi đoán em sẽ phải đưa họ về lại với đức tin.

Cậu học trò tiếp tục:
- Bây giờ Thầy chấp nhận rằng có đức tin, và trên thực tế, đức tin hiện hữu với đời sống. Bây giờ, có cái gì là xấu ác không Thầy?
- Tất nhiên có. Chúng ta thấy hàng ngày. Những thí dụ vô nhân của người đối với đồng loại; vô số tội ác và bạo lực xảy ra khắp nơi trên thế-giới. Những điều này biểu hiện không gì khác hơn là điều xấu ác.

Cậu học trò trả lời:
- Thưa Thầy, sự ác không hiện hữu, hoặc ít nhất nó cũng không tự nó hiện hữu. Đơn giản, sự ác là vắng bóng Thượng đế. Cũng giống như bóng tối và lạnh, chỉ là ngôn từ con người đặt ra để diễn giải sự vắng mặt của Thượng đế. Thượng đế không tạo ra sự ác. Sự ác chỉ là kết quả những gì khi con người không có tình yêu của Thượng đế trong con tim của họ. Giống như "lạnh" đến khi không có nhiệt hay bóng tối đến khi không có ánh sáng.

Vị giáo sư ngồi xuống....

..........................

 Phụ chú: 
Cậu học trò trong câu chuyện chính là Albert Einstein!