Giáo Hoàng Phanxico tới Seoul ngày 14/8/2014.
REUTERS/Hwang Gwang-mo/Yonhap
Theo La Croix, chuyến công du của Đức Giáo Hoàng khá thành công. Ngài được giới trẻ Châu Á yêu mến. Tuy nhiên, chướng ngại vật lớn đối với Đức Giáo Hoàng là sự im lặng của Bắc Triều Tiên. Đó là nội dung bài viết trên tờ Le Figaro đề tựa: «Đức Giáo Hoàng Phanxicô vấp phải bức tường Bắc Triều Tiên».
Le Figaro nhắc lại, cố Giáo Hoàng Gioan-Phaolô II từng làm rung chuyển bức tường Berlin và ngày nay, Đức Giáo Hoàng Phanxicô mơ ước bứng rễ những tàn tích của chiến tranh lạnh. Hôm nay, Ngài dâng lễ cầu nguyện cho «hòa bình và hòa giải hai miền Triều Tiên». Đây là bước cuối cùng đầy tham vọng trong chuyến công du đầu tiên tại Châu Á của Ngài, trong khi hai miền Triều Tiên vẫn trong tình trạng chiến tranh từ năm 1950 và tiếp tục thóa mạ lẫn nhau, thậm chí còn đấu pháo với nhau như hồi năm 2010, mặc dù xung khắc Đông-Tây đã kết thúc.
Trong lần công du này, Đức Giáo Hoàng từng bước khơi lại ngọn lửa thống nhất đất nước cứ chập chờn qua bao thế hệ. Ngài nói: «Chúng ta không được nản lòng và phải theo đuổi mục đích này. Nó không chỉ tốt cho bán đảo Triều Tiên mà cho cả thế giới». Đồng thời, Ngài không quên nhắc nhở giới trẻ Hàn Quốc tề tựu tại Daejon rằng, họ thuộc cùng một gia đình với những «huynh đệ Bắc Triều Tiên». Hôm qua, Đức Giáo Hoàng cũng kêu gọi đối thoại với các quốc gia Châu Á hiện chưa được Tòa thánh công nhận.
Tuy nhiên, theo Le Figaro, việc thúc đẩy hòa bình của Đức Giáo Hoàng Phanxicô vấp phải bức tường thinh lặng của chế độ khép kín nhất hành tinh. Bình Nhưỡng đã cấm tín đồ Thiên Chúa Giáo Bắc Triều Tiên sang Hàn Quốc dự lễ của Đức Giáo Hoàng với cái cớ là Mỹ-Hàn đang tập trận và xem đây là một mưu toan «xâm lược của chủ nghĩa đế quốc». Bình Nhưỡng cũng thẳng thừng từ chối lời mời của Hàn Quốc về việc cho phép khoảng chục nhà chức trách Công giáo Bắc Triều Tiên sang Hàn Quốc dự lễ.
Vài phút trước khi Đức Giáo Hoàng đáp máy bay xuống Séoul, Bình Nhưỡng còn bắn rốc kết ra biển, như thể hiện sự ngờ vực. Chế độ độc tài Bắc Triều Tiên tự bào chữa và thậm chí còn đả kích Đức Giáo Hoàng đã lựa ngày đáp máy bay trùng với ngày Bình Nhưỡng thử nghiệm pháo. Theo kênh truyền thông chính thức Bắc Triều Tiên KCNA: «Đây không phải là lỗi của Giáo Hoàng mà là lỗi của những thế lực bù nhìn Hàn Quốc đã kéo Ngài vào xung đột này».
Trong tư thế phòng bị, chế độ Cộng sản này hẳng còn nhớ như in cố Giáo Hoàng Gioan-Phaolô II đã góp phần như thế nào vào việc làm sụp đổ hệ thống Xô Viết. Tuy nhiên, thách thức với Đức Giáo Hoàng Phanxicô vô cùng to lớn, trước một chế độ truy bức tận cùng các tôn giáo và khép kín đất nước. Người Bắc Triều Tiên không được liên lạc, trao đổi thư từ với gia đình ở Hàn Quốc, trái ngược với người Đông Đức dưới thời bức tường Berlin. Hơn nữa, lịch sử Thiên Chúa Giáo tại Bắc Triều Tiên cũng không lâu đời bằng cả ngàn năm như người Chính thống giáo dưới thời Liên Xô cũ. Hôm qua, Đức Giáo Hoàng đã kêu gọi Giáo Hội Châu Á phải «sáng tạo». Cần phải hành động nhiều hơn nữa mới lay chuyển được Bắc Triều Tiên.
Giáo Hoàng Phanxicô chìa tay với Trung Quốc và các láng giềng
La Croix nhận định về chiến lược ngoại giao của Đức Giáo Hoàng Phanxicô qua bài viết: «Đức Giáo Hoàng chìa tay với Trung Quốc và các láng giềng». Ngài mong muốn các quốc gia vẫn chưa có quan hệ chính thức với Vatican đừng ngần ngại đối thoại với Ngài trên tinh thần đôi bên cùng có lợi.
Theo La Croix, thực sự Ngài không chỉ đích danh quốc gia nào nhưng ai cũng hiểu, Ngài muốn ám chỉ Trung Quốc và đặc biệt là Việt Nam. Quả thật, Thiên Chúa Giáo chỉ chiếm thiểu số ở cả hai quốc gia này, nơi mà số tín hữu Thiên Chúa Giáo không ngừng gia tăng nhưng họ lại bị gạt ra ngoài lề xã hội và trong một số trường hợp còn bị đàn áp. Trong chuyến công du này, Đức Giáo Hoàng không ngừng nêu lên ví dụ của các vị tử đạo.
Hành động trên của Đức Giáo Hoàng được giới trẻ đón nhận nhân sự kiện Đại hội Thanh niên Công giáo Á Châu. Một số thanh niên Trung Quốc lẽ ra đã được tham dự Đại hội nhưng do chính quyền Bắc Kinh đã kịch liệt can ngăn trước khi họ lên máy bay sang Hàn Quốc. Bắc Kinh hứa sẽ hoàn tiền vé máy bay cho các thanh niên này. Tuy nhiên, phát ngôn viên Vatican cũng xác định các quốc gia chưa có quan hệ với Tòa Thánh mà Đức Giáo Hoàng cũng muốn kêu gọi là Bắc Triều Tiên, Miến Điện, Lào và Bhutan.
Với phong cách riêng của mình, Đức Giáo Hoàng Phanxicô mở ra một con đường mới. Đó không phải là đối thoại «chính trị» mà là đối thoại «huynh đệ». Ngài khuyến khích các nước này không nên sợ người Thiên Chúa Giáo. Họ đến không với tư cách là «kẻ xâm lăng», họ không đến để «lấy mất bản sắc của các nước này», mà họ «mang bản sắc của họ đến và muốn cùng đồng hành với nhau». Cha Federico Lombardi, phát ngôn viên Vatican bổ sung: «Chính quyền các nước này không nên sợ Tòa Thánh và xem đó như một sức mạnh đến áp đặt quyền lực bên ngoài lên lãnh thổ của họ nhưng đó là một uy quyền tôn giáo».